Gwahaniaethu ar sail priodas a phartneriaeth sifil

Dyma pryd y cewch eich trin yn wahanol yn y gwaith oherwydd eich bod yn briod neu mewn partneriaeth sifil.

Mae'r Ddeddf Cydraddoldeb yn dweud na ddylid gwahaniaethu yn eich erbyn mewn cyflogaeth oherwydd eich bod yn briod neu mewn partneriaeth sifil.

Yn y Ddeddf Cydraddoldeb mae priodas a phartneriaeth sifil yn golygu rhywun sy'n briod yn gyfreithiol neu mewn partneriaeth sifil. Gall priodas naill ai fod rhwng dyn a menyw, neu rhwng partneriaid o'r un rhyw. Mae partneriaeth sifil rhwng partneriaid o'r un rhyw.

Nid oes gan bobl y nodwedd hon os ydynt:

• sengl
• byw gyda rhywun fel cwpl nad ydynt yn briod nac yn bartneriaid sifil
• dyweddïo i fod yn briod ond nid yn briod
• wedi ysgaru neu berson y mae ei bartneriaeth sifil wedi’i diddymu

Mae tri math o wahaniaethu ar sail priodas a phartneriaeth sifil.

Gwahaniaethu uniongyrchol

Mae hyn yn digwydd pan fyddwch yn cael eich trin yn waeth na gweithwyr eraill yn eich gweithle oherwydd eich bod yn briod neu mewn partneriaeth sifil. Er enghraifft:

• mae menyw yn gweithio shifftiau nos mewn warws dosbarthu ond yn cael ei diswyddo pan fydd yn priodi oherwydd bod ei chyflogwr yn meddwl y dylai gwraig briod fod gartref gyda'r nos

Gwahaniaethu anuniongyrchol

Mae gwahaniaethu anuniongyrchol yn digwydd pan fydd gan gyflogwr bolisi neu ffordd o weithio sy'n rhoi pobl sy'n briod neu mewn partneriaeth sifil dan anfantais.

Caniateir polisi o'r fath dim ond os yw'ch cyflogwr yn gallu dangos bod rheswm da drosto ac os yw gweithredu'r polisi yn briodol ac yn angenrheidiol. Gelwir hyn yn gyfiawnhad gwrthrychol.

Erledigaeth

Dyma pryd y cewch eich trin yn wael oherwydd eich bod wedi gwneud cwyn am wahaniaethu sy’n ymwneud â phriodas neu bartneriaeth sifil. Gall ddigwydd hefyd os ydych yn cefnogi rhywun sydd wedi gwneud cwyn am wahaniaethu ar sail priodas neu bartneriaeth sifil.

Mae’r Ddeddf Cydraddoldeb ond yn eich amddiffyn rhag gwahaniaethu yn y gwaith oherwydd eich bod yn briod neu mewn partneriaeth sifil.

Mewn rhai amgylchiadau penodol gall cyflogwr wrthod eich cyflogi oherwydd eich bod yn briod neu mewn partneriaeth sifil os yw'r gwaith at ddibenion crefydd gyfundrefnol, er enghraifft fel offeiriad Catholig.

Nid yw’r darpariaethau aflonyddu sy’n ymwneud â nodweddion gwarchodedig eraill yn berthnasol i briodas neu bartneriaeth sifil. Fodd bynnag, os ydych yn cael eich trin yn elyniaethus, bygythiol, bychanol, diraddiol neu dramgwyddus oherwydd eich bod yn briod neu’n bartner sifil gallech ddwyn hawliad am wahaniaethu uniongyrchol, os gallwch ddangos eich bod wedi cael eich trin yn waeth nag eraill nad ydynt yn briod. neu mewn partneriaeth sifil.

Fel arall, efallai y gallwch ddwyn hawliad am aflonyddu cyfeiriadedd rhywiol.