Mae cytundeb i helpu i wella triniaeth Llywodraeth y DU o bobl o leiafrifoedd ethnig wedi dod i ben ar ôl i'r Swyddfa Gartref wneud gwelliannau sy'n ofynnol gan reoleiddiwr cydraddoldeb Prydain.
Rhoddodd y Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol (EHRC) y cytundeb cyfreithiol-rwym ar waith ar ôl i’r Swyddfa Gartref fethu â chydymffurfio â Dyletswydd Cydraddoldeb y Sector Cyhoeddus (PSED) wrth weithredu mesurau mewnfudo ‘amgylchedd gelyniaethus’. Yn benodol, roedd wedi esgeuluso ystyried yn llawn yr effaith y byddai ei bolisïau'n ei chael ar aelodau du o genhedlaeth Windrush.
Gwnaeth yr EHRC gyfres o argymhellion cyfreithiol-rwym i wella cydymffurfiad y Swyddfa Gartref â Dyletswydd Cydraddoldeb y Sector Cyhoeddus. Roedd y gwelliannau, sydd bellach wedi’u rhoi ar waith, yn cynnwys:
- Cyflwyno hyfforddiant ar Ddyletswydd Cydraddoldeb y Sector Cyhoeddus i bob aelod o staff er mwyn sicrhau eu bod yn ymwybodol o’u rhwymedigaethau cyfreithiol o dan Ddeddf Cydraddoldeb 2010.
- Gwella ansawdd cyngor i Weinidogion, i sicrhau bod Gweinidogion yn rhoi sylw dyledus i effeithiau cydraddoldeb penderfyniadau polisi
- Nodi a chofnodi risgiau cydraddoldeb a chydymffurfiaeth PSED yn rheolaidd.
- Perchnogaeth glir o gydymffurfiaeth PSED ar lefel uwch.
Ni chafodd rhai o’r camau gweithredu gofynnol fel rhan o’r cytundeb eu cwblhau mewn pryd i gwrdd â’r dyddiad cau, sef 31 Mawrth 2024; er enghraifft, sut mae'r Swyddfa Gartref yn ystyried y dystiolaeth a gasglwyd gan randdeiliaid i lywio'r broses o wneud penderfyniadau yn well.
Fodd bynnag, mae'r Swyddfa Gartref wedi ymrwymo i barhau i weithio ar fodloni'r gofynion sy'n weddill a darparu diweddariad ar gynnydd i'r Comisiwn yn ddiweddarach yn y flwyddyn.
Gan gydnabod y gwelliannau sydd eisoes wedi’u gwneud, yn ogystal â’r gwaith parhaus i gwblhau’r gofynion, mae’r Comisiwn bellach wedi penderfynu dod â’r cytundeb i ben.
Dywedodd y Farwnes Kishwer Falkner, Cadeirydd y Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol:
“Mae Dyletswydd Cydraddoldeb y Sector Cyhoeddus yn ofyniad cyfreithiol am reswm da. Mae’n gwneud y cyrff cyhoeddus yr ydym i gyd yn dibynnu arnynt yn decach, yn fwy effeithiol, ac yn fwy cynrychioliadol o’r cymunedau y maent yn eu gwasanaethu. Fel corff gwarchod cydraddoldeb Prydain, mae gennym y pŵer i gymryd camau gorfodi lle gwelwn ddiffyg cydymffurfio, fel y gwnaethom yn yr achos hwn.
“Yn ein rôl fel rheoleiddiwr annibynnol, buom yn gweithio’n agos gyda’r Swyddfa Gartref i fynd i’r afael â’n pryderon yn y modd mwyaf effeithiol. Mae cynnydd sylweddol wedi'i wneud ers hynny.
“Er na allai’r Swyddfa Gartref gwblhau ein holl ofynion yn llawn erbyn y dyddiad cau, sef 31 Mawrth, rydym yn fodlon bod yr adran wedi ymrwymo i orffen y gwaith ac yn cydnabod yr ymdrech sydd eisoes wedi’i wneud i wreiddio ein hargymhellion ar draws y sefydliad.”
