Mathau o achosion a materion y mae gennym ddiddordeb mewn clywed amdanynt

Dyma rai enghreifftiau o'r mathau o achosion neu faterion y mae gennym ddiddordeb mewn clywed amdanynt. 

Mae'r enghreifftiau hyn yn dangos yr hyn y gallem gymryd rhan ynddo.

Mae’n bosibl y byddwn yn addasu’r rhestr hon i ddigwyddiadau cymdeithasol, economaidd a gwleidyddol arwyddocaol neu newidiadau i’r dirwedd gyfreithiol.

Os ydych yn gweithio ar achos cyfreithiol neu fater sy’n ymwneud â’r enghreifftiau hyn, byddai gennym ddiddordeb mewn clywed amdano. Hoffem hefyd glywed am heriau sylweddol sy’n dod i’r amlwg neu heriau newydd i gydraddoldeb a hawliau dynol yng Nghymru, Lloegr a’r Alban.

Mae’r enghreifftiau isod yn cyd-fynd â’r blaenoriaethau a nodir yn ein cynllun strategol ar gyfer 2022 i 2025 a’n cynllun busnes ar gyfer 2024 i 2025.

Mynd i'r afael â gwahaniaethu, aflonyddu, erledigaeth a thorri hawliau dynol yn y gweithle

Mae gennym ddiddordeb mewn achosion a materion sy'n ymwneud â:

• aflonyddu rhywiol difrifol, gan gynnwys lle gallai cyflogwyr fod wedi peidio ag amddiffyn gweithiwr, ac yn enwedig yn cynnwys gweithwyr ansicr a'r rhai sydd â nodweddion gwarchodedig eraill (er enghraifft, lleiafrifoedd ethnig, gweithwyr anabl neu LHDT)
• aflonyddu difrifol yn ymwneud â rhyw, hil, anabledd, cyfeiriadedd rhywiol, ailbennu rhywedd, a chrefydd neu gred, gan gynnwys lle gallai cyflogwyr fod wedi peidio ag amddiffyn gweithiwr
• cydbwyso hawliau sy'n cystadlu (megis rhyw, cyfeiriadedd rhywiol, ailbennu rhywedd, a chrefydd neu gred) yn y gwaith

Gweithredu ar fylchau mewn cyfraddau cyflogaeth a chyflog gwahanol grwpiau nodweddion gwarchodedig

Mae gennym ddiddordeb mewn achosion a materion sy'n ymwneud â:

• gwahaniaethu o ganlyniad i'r menopos, gan archwilio materion sy'n ymwneud â'r diffiniad o anabledd, addasiadau rhesymol a gwahaniaethu ar sail rhyw neu oedran
• cyfyngu ar hawliau cyfeillgar i'r teulu ar gyfer dynion a menywod (gan gynnwys gofalwyr), megis yr hawl i weithio hyblyg
• gwahaniaethu yn erbyn menywod sy'n feichiog neu ar gyfnod mamolaeth, neu am resymau eraill sy'n gysylltiedig â theulu, wrth ddewis pobl ar gyfer recriwtio neu ddiswyddo

Cymryd camau cyfreithiol i fynd i'r afael â thorri hawliau plant mewn lleoliadau sefydliadol

Mae'r mathau o achosion a materion y mae gennym ddiddordeb mewn clywed amdanynt yn cynnwys:

• gwahaniaethu a thorri hawliau dynol mewn perthynas â phlant a roddir mewn:
  • lleoliadau cyfiawnder ieuenctid
  • cartrefi plant
  • canolfannau cadw
  • lleoliadau sefydliadol eraill, gan gynnwys ysbytai a lleoliadau maethu
• torri hawliau dynol a chydraddoldeb yn deillio o orchmynion o dan yr Awdurdodaeth Ymlynol, lle nad yw lleoliadau mewn llety diogel ar gael neu maent yn anaddas i blant o dan y Ddeddf Plant
• materion sy'n codi o ddefnyddio ataliaeth mewn ysgolion
• materion sy'n deillio o fynediad at wasanaethau iechyd meddwl, a thriniaeth gyfartal i'r rhai sy'n pontio o ofal iechyd plant i oedolion

Mynd i’r afael â gwahaniaethu mewn derbyniadau, gwaharddiadau, polisïau ymddygiad a methiannau i wneud addasiadau rhesymol i wella canlyniadau addysgol ar gyfer pobl â nodweddion gwarchodedig

Mae'r mathau o achosion a materion y mae gennym ddiddordeb mewn clywed amdanynt yn cynnwys:

• polisïau ac arferion gwahaniaethol, a thorri hawliau dynol, gan gynnwys mewn perthynas â:
  • tynnu oddi ar y gofrestr
  • derbyniadau
  • darparu addasiadau rhesymol
  • gwaharddiadau a thynnu allan
  • ataliaeth a neilltuaeth
  • polisïau dillad ac ymddygiad mewn ysgolion
• gwahaniaethu a thorri hawliau dynol yn sgil presenoldeb yr heddlu neu drydydd partïon mewn ysgolion
• methiannau gan ysgolion i ddelio'n briodol â phatrymau neu ddigwyddiadau difrifol o aflonyddu mewn perthynas â nodweddion gwarchodedig

Hyrwyddo hawliau o ran trin pobl mewn sefydliadau iechyd a gofal cymdeithasol

Mae'r mathau o achosion a materion y mae gennym ddiddordeb mewn clywed amdanynt yn cynnwys:

• cadw pobl mewn ysbytai ac unedau iechyd meddwl am gyfnodau hir pan allent fod yn byw yn y gymuned
• ataliaeth (gan gynnwys drwy feddyginiaeth) ac arwahanu neu neilltuaeth hirdymor cleifion mewn lleoliadau iechyd meddwl
• gwahaniaethu neu dorri hawliau dynol mewn perthynas â phobl mewn lleoliadau iechyd a gofal cymdeithasol

Mynd i'r afael ag anghydraddoldebau mewn mynediad at wasanaethau iechyd

Mae'r mathau o achosion a materion y mae gennym ddiddordeb mewn clywed amdanynt yn cynnwys:

• materion sy'n ymwneud â marwolaethau anghymesur mewn gwasanaethau mamolaeth
• gwahaniaethu neu dorri hawliau dynol y mae pobl draws yn eu hwynebu wrth gael mynediad at ofal iechyd

Mynd i'r afael â niwed ar-lein, gan gynnwys bwlio, gwahaniaethu a cham-drin, a brofir gan bobl â nodweddion gwarchodedig, gan ddiogelu'r hawl i ryddid mynegiant

Mae'r mathau o achosion a materion y mae gennym ddiddordeb mewn clywed amdanynt yn cynnwys:

• materion lle gallai algorithmau fod wedi arwain neu gyfrannu at wahaniaethu, aflonyddu neu dorri hawliau dynol
• niwed ar-lein a allai fod yn torri hawliau dynol
• materion sy'n cynnwys rhyngweithio rhwng rhyddid mynegiant a diogelu hawliau dynol eraill a / neu hawliau cydraddoldeb ehangach

Sicrhau bod darparwyr gwasanaethau digidol yn gwneud y mwyaf o gynhwysiant ac yn mynd i'r afael â gwahaniaethu sy'n deillio o eithrio digidol, fel bo gwasanaethau hanfodol ar gael i bawb

Mae'r mathau o achosion a materion y mae gennym ddiddordeb mewn clywed amdanynt yn cynnwys gwahaniaethu a thorri hawliau dynol posib yn sgil eithrio digidol sy'n gysylltiedig â gwasanaethau hanfodol, gan gynnwys ym meysydd:

• budd-daliadau lles
• iechyd a gofal cymdeithasol
• cyfiawnder
• mewnfudo
• addysg

Cymryd camau cyfreithiol fel nad yw defnyddio AI wrth recriwtio ac arferion cyflogaeth eraill yn rhagfarnu penderfyniadau nac yn torri hawliau dynol

Mae'r mathau o achosion a materion y mae gennym ddiddordeb mewn clywed amdanynt yn cynnwys materion sy'n ymwneud â:

• defnyddio AI mewn recriwtio ac arferion cyflogaeth eraill sy'n codi materion yn ymwneud â gwneud penderfyniadau gwahaniaethol neu hawliau dynol, megis defnyddio meddalwedd adnabod wynebau neu sganio CV ac ymgeiswyr

• sefydliadau cyhoeddus a phreifat (er enghraifft, lle mae sefydliad cyhoeddus yn defnyddio meddalwedd gan sefydliad sector preifat), gan gynnwys lle maent yn codi materion hawliau dynol, gwahaniaethu a chydymffurfio â PSED

Cymryd camau cyfreithiol fel nad yw defnyddio AI yn torri cyfraith hawliau dynol neu gydraddoldeb

Mae’r mathau o achosion a materion y mae gennym ddiddordeb mewn clywed amdanynt yn cynnwys materion sy’n ymwneud â:

• defnyddio AI mewn plismona
• y defnydd o AI ym mhrosesau gwneud penderfyniadau awdurdodau cyhoeddus a'r rhai sy'n arfer swyddogaeth gyhoeddus

Dylanwadu ar fframweithiau rheoleiddio i sicrhau bod cydraddoldeb a hawliau dynol yn rhan annatod o ddatblygu a chymhwyso AI a thechnoleg ddigidol

Mae'r mathau o achosion a materion y mae gennym ddiddordeb mewn clywed amdanynt yn cynnwys:

• materion sy'n amlygu, yn egluro neu'n gorfodi (gan gynnwys drwy ymgyfreitha) y fframwaith ar gyfer cydraddoldeb a hawliau dynol wrth ddatblygu a chymhwyso AI a thechnoleg ddigidol; gan gynnwys, er enghraifft, y fframwaith rhyngwladol gwahanol
• materion sy'n cynnwys sefydliadau cyhoeddus a phreifat e.e. lle mae sefydliad cyhoeddus yn defnyddio meddalwedd gan sefydliad sector preifat
• datblygiad a chymhwyso AI a thechnoleg ddigidol, gan gynnwys ym meysydd:
  • budd-daliadau lles
  • iechyd a gofal cymdeithasol
  • cyfiawnder
  • mewnfudo
  • addysg

Chwarae rhan flaenllaw mewn dadleuon cyhoeddus ynghylch materion cydraddoldeb a hawliau dynol, gan gynnwys drwy gydbwyso hawliau

Prif ffocws y ffrwd waith hon yw dylanwadu ar ymarfer corff. Lle byddai'n hyrwyddo ein nod cyffredinol i feithrin cysylltiadau da, fodd bynnag, efallai y byddwn yn ystyried ymgysylltu ffurfiol mewn achosion sy'n codi mater cydbwysedd hawliau (megis y rhyngweithio rhwng nodweddion gwarchodedig rhyw, crefydd neu gred, ac ailbennu rhywedd) ac sy'n ceisio egluro'r Ddeddf Cydraddoldeb yn y meysydd hyn a meysydd eraill.

Mae gennym ddiddordeb hefyd yn y rhyngweithio rhwng rhyddid mynegiant a diogelu hawliau dynol eraill a hawliau cydraddoldeb ehangach, gan gynnwys yng nghyd-destun gwasanaethau digidol a deallusrwydd artiffisial.

Mewn achosion sy'n ymwneud â chydbwysedd hawliau, gallwn geisio ymyrryd mewn achosion lle mae hyn yn debygol o hybu meithrin cysylltiadau da. Yn gyffredinol, byddwn yn ymyrryd yn hytrach nag ariannu achosion, oherwydd mae hyn yn caniatáu i ni gyflawni ein rôl orau fel rheoleiddiwr annibynnol a diduedd.

Sicrhau bod gwasanaethau cyhoeddus yn gwella cydraddoldeb cyfle, gan ddefnyddio dulliau rheoleiddio, megis y PSED

Mae’r mathau o achosion / materion y mae gennym ddiddordeb mewn clywed amdanynt yn cynnwys materion sydd â’r potensial i egluro, cryfhau neu orfodi’r PSED.

Hybu dealltwriaeth a chydymffurfio â chyfreithiau hawliau dynol

Mae'r mathau o achosion a materion y mae gennym ddiddordeb mewn clywed amdanynt yn cynnwys achosion sydd:

• yn debygol o ddatblygu neu amddiffyn hawliau dynol drwy egluro neu sefydlu profion cyfreithiol pwysig
• hyrwyddo cydymffurfiaeth awdurdodau cyhoeddus â chyfraith hawliau dynol

Byddwn hefyd yn herio achosion difrifol neu systemig o dorri cyfraith cydraddoldeb neu hawliau dynol nad ydynt yn dod o dan y meysydd blaenoriaeth hyn. Byddwn yn defnyddio'r meini prawf a nodir yn y polisi hwn i benderfynu a ddylid gweithredu a pha gamau i'w cymryd.