Mae cyn-filwr a wynebodd anffafriaeth tra yn y Fyddin Brydeinig, oherwydd ei gred fel Mwslim gweithredol, wedi dwyn hawliad llwyddiannus yn erbyn y Weinyddiaeth Amddiffyn, gyda chymorth y Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol (CCHD).
Darparodd y corff gwarchod gyllid ar gyfer yr achos yn 2022, a gyflwynwyd gan Ebrima Bayo.
Treuliodd Mr Bayo dros wyth mlynedd fel milwr yn y Fyddin Brydeinig, ond roedd yn wynebu gwahaniaethu gan gynnwys gwatwar gan filwyr eraill am wisgo ei wisg gweddi a sylwadau difrïol am ei gredoau Mwslemaidd.
Adroddodd Mr Bayo ei bryderon i'w gadwyn reoli, ond fe fethon nhw â gweithredu'n brydlon i fynd i'r afael â'r Islamoffobia.
Gyda chynrychiolaeth y Ganolfan Cyfiawnder Milwrol, llwyddodd Mr Bayo i sicrhau ymddiheuriad ffurfiol a setliad ffafriol, gan anfon neges bwerus at gyflogwyr eraill i sicrhau eu bod yn mynd i'r afael ag Islamoffobia o fewn eu gweithlu.
Dywedodd y Farwnes Kishwer Falkner, Cadeirydd y Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol:
“Roedd gan Mr. Bayo yrfa addawol o'i flaen, yn gwasanaethu ac amddiffyn ei wlad, ond dioddefodd wahaniaethu ac aflonyddu gwarthus oherwydd ei gredoau crefyddol fel Mwslim wrth ei waith.
“Ni ddylai unrhyw un wynebu’r driniaeth a ddioddefodd Mr Bayo tra yn y gwaith oherwydd eu crefydd. Roedd Deddf Cydraddoldeb 2010 yn gwahardd gwahaniaethu oherwydd crefydd neu gred rhywun, neu oherwydd ei hil neu ethnigrwydd.
“Fel rheoleiddiwr cydraddoldeb Prydain, mae gennym ni bwerau i ddarparu cymorth cyfreithiol i ddioddefwyr gwahaniaethu. Defnyddiwyd y pwerau hyn gennym i ariannu achos Mr Bayo.
“Rydym yn falch ei fod bellach wedi derbyn setliad ffafriol, ac ymddiheuriad ffurfiol gan y Weinyddiaeth Amddiffyn.
“Mae’r gyfraith yn glir: ni ddylai neb ddioddef aflonyddu neu wahaniaethu oherwydd eu hil neu grefydd, naill ai yn y gwaith nac yn rhywle arall. Dylai pob cyflogwr gymryd sylw o’r achos hwn a sicrhau bod ganddynt amddiffyniadau priodol ar gyfer eu staff.”
Dywedodd Ebrima Bayo:
“Mae wedi bod yn chwe blynedd hir yn ceisio cael cyfiawnder am y gwahaniaethu, yr aflonyddu a’r erledigaeth a brofais. Mae'r broses gyfan wedi bod yn rhwystredig iawn, yn ddigalon ac yn bychanu.
“Rwy’n teimlo fy mod wedi fy siomi gan y Fyddin. Roedd ei amharodrwydd i gydnabod bod y gweithredoedd hyn wedi digwydd i mi yn teimlo fel cic enfawr yn fy wyneb. Roeddwn i'n teimlo'n unig ac yn drist bod yn rhaid i mi ymladd mor galed i gael cyfiawnder. Mae'r sefyllfa gyfan wedi fy ngadael yn teimlo fy mod wedi fy siomi a heb ffydd yn y fyddin.
“Roedd y cam-drin a’r amharodrwydd i dderbyn bod yr hyn a ddigwyddodd i mi yn anghywir ac wedi fy arwain i benderfynu peidio â dilyn fy ngyrfa yn y Fyddin. Ceisiais ddatrys y broblem yn fewnol trwy ei chodi gyda fy nghadwyn orchymyn. Ni ddigwyddodd dim. Ceisiais fynd i'r afael ag ef drwy wneud Cwyn Gwasanaeth ffurfiol. Gwrthodwyd hynny nes imi apelio, a gymerodd ddwy flynedd hir.
“Rwy’n falch o allu rhoi hyn i gyd y tu ôl i mi o’r diwedd, ond cyn belled nad yw pobl yn cael eu dal yn gyfrifol am eu gweithredoedd, bydd y mathau hyn o bethau yn parhau i ddigwydd ac yn cael eu cuddio o'r neilltu. Mae hyn yn niweidio’r Fyddin gan ei fod yn atal pobl rhag ymuno ac yn rhoi pobl fel fi, a ddylai fod yn gynrychiolwyr ar gyfer y Fyddin Brydeinig, yn y sefyllfa o orfod perswadio eraill rhag ymuno, yn enwedig pobl a fyddai mewn lleiafrif ethnig neu grefyddol yn y lluoedd.”
Nodiadau i Olygyddion
- Mae swm y setliad yn gyfrinachol. Cynrychiolwyd yr hawlydd gan y Ganolfan Cyfiawnder Milwrol a Nathan Roberts o Matrix Chambers. Darparodd y Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol gyllid.
- Helpodd y Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol i ariannu’r achos hwn fel rhan o’n pwerau i ddarparu cymorth cyfreithiol i ddioddefwyr gwahaniaethu o dan adran 28 Deddf Cydraddoldeb 2006.
- Mae gan y Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol gronfa ar gyfer achosion gwahaniaethu hiliol i gefnogi camau cyfreithiol ar gyfer unigolion na fyddent fel arall yn gallu fforddio cynrychiolaeth gyfreithiol. Mae'r gronfa wedi cefnogi pobl gyda honiadau o wahaniaethu ar sail hil yn erbyn amrywiaeth o gyflogwyr a darparwyr gwasanaethau, gan gynnwys manwerthwyr y stryd fawr, ysgolion, cwmnïau hedfan, banciau a thafarndai.
Siaradwch â'n swyddfa wasg
Os ydych yn gweithio yn y cyfryngau, siaradwch â’n swyddfa wasg:
- Yn ystod oriau swyddfa (dydd Llun i ddydd Gwener, 9am i 5pm) cysylltwch â: 0161 829 8102
- Neu anfonwch e-bost at dîm swyddfa'r wasg
- Ar gyfer y tu allan i oriau, parhewch i gysylltu â 0161 829 8102. Nid yw e-byst yn cael eu monitro y tu allan i oriau arferol.
Mae'r rhif ffôn hwn ar gyfer ymholiadau'r cyfryngau yn unig. Ar gyfer pob ymholiad arall, ffoniwch 0161 829 8100, neu e-bostiwch correspondence@equalityhumanrights.com