Mae corff gwarchod cydraddoldeb yn cefnogi gwrandawiad Tribiwnlys pwysig ar wahaniaethu honedig yn ystod y menopos

Ddydd Llun 2 Hydref, bydd hawliadau’n ymwneud â sut mae cyflogwyr yn trin gweithwyr sy’n profi symptomau menopos yn cael eu clywed mewn Tribiwnlys Cyflogaeth yng Nghaerlŷr, gyda chefnogaeth y Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol.

Roedd Maria Rooney yn dioddef o symptomau menopos, a gorbryder ac iselder, pan gymerodd gyfnodau o absenoldeb salwch estynedig o’i swydd fel gweithiwr cymdeithasol i Gyngor Dinas Caerlŷr yn 2017 a 2018.

Derbyniodd Ms Rooney rybudd ffurfiol gan ei chyflogwr dros ei habsenoldebau, er iddi ddatgelu'r symptomau menopos yr oedd yn eu dioddef. Dywed Ms Rooney hefyd iddi dderbyn triniaeth anffafriol yn ymwneud â'i habsenoldebau gan gynnwys sylwadau amhriodol am ei symptomau menopos.

Teimlai Ms Rooney nad oedd ganddi ddewis ond ymddiswyddo ym mis Hydref 2018. Ym mis Ionawr 2019, cyflwynodd hawliadau i'r Tribiwnlys Cyflogaeth yn erbyn Cyngor Dinas Caerlŷr.

Yn dilyn sawl gwrandawiad rhagarweiniol ac apêl, penderfynodd Tribiwnlys Cyflogaeth mewn gwrandawiad rhagarweiniol ym mis Chwefror 2022, fod Ms Rooney yn anabl ar bob adeg berthnasol a gwmpaswyd gan ei hawliadau. Dyfarnodd fod anabledd Ms Rooney yn rhinwedd ei symptomau o'r menopos ynghyd â symptomau straen a phryder.

Mae’r achos yn ymwneud â phenderfyniad cyntaf y Tribiwnlys Apeliadau Cyflogaeth y gall symptomau’r menopos fod yn anabledd at ddibenion y Ddeddf Cydraddoldeb, gan osod cynsail cyfreithiol.

Bydd Tribiwnlys Cyflogaeth Caerlŷr nawr yn clywed yr honiadau bod Ms Rooney wedi dioddef gwahaniaethu, aflonyddu ac erlid gan ei chyflogwr Cyngor Dinas Caerlŷr ar sail anabledd a rhyw.

Dylai cyflogwyr gefnogi eu gweithwyr y mae’r Menopos yn effeithio arnynt ac efallai y bydd dyletswydd arnynt i wneud addasiadau rhesymol lle mae symptomau Menopos yn sylweddol a gall fod yn anabledd.

Dywedodd y Farwnes Kishwer Falkner, Cadeirydd y Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol:

'Gall symptomau'r menopos effeithio'n sylweddol ar allu rhywun i weithio. Mae gan gyflogwyr gyfrifoldeb i gefnogi gweithwyr sy’n mynd drwy’r menopos – mae hynny er budd iddynt, ac er budd y gweithlu ehangach. Dylai pob cyflogwr gymryd sylw o'r gwrandawiad hwn.

Rwy'n falch y gallwn gefnogi Ms Rooney gyda'i hachos y mae hi wedi bod yn ei ymladd ers sawl blwyddyn bellach.

Cyn bo hir byddwn yn lansio canllawiau newydd i gyflogwyr, fel bod ganddynt yr adnoddau i sicrhau eu bod yn gofalu am eu staff sy’n mynd drwy’r menopos, a byddwn yn annog pob cyflogwr i’w ddefnyddio.

Fel rheoleiddiwr cydraddoldeb Prydain, byddwn yn parhau i ymyrryd mewn achosion fel hyn a dal cyflogwyr i gyfrif drwy ddefnyddio ein pwerau unigryw’.

Dywedodd Ms Rooney:

'Roeddwn i'n Weithiwr Cymdeithasol Plant ymroddedig a bûm yn gweithio yng Nghyngor Dinas Caerlŷr am 12 mlynedd ond pan ddechreuais ddioddef straen a gorbryder sy'n gysylltiedig â gwaith a symptomau diwedd y mislif, doedd neb yn gwrando nac yn fy helpu.

Teimlais fy mod wedi fy siomi a'm bradychu ar ôl gweithio yno cyhyd a theimlais nad oedd ganddynt unrhyw dosturi a dealltwriaeth ac ymwybyddiaeth o'r menopos.

Pan gefais rybudd ffurfiol am fod i ffwrdd yn sâl teimlais nad oeddwn wedi cael fy nhrin yn deg felly ceisiais apelio yn erbyn penderfyniad fy rheolwr, ond yn anffodus ni chadarnhawyd fy apêl felly gwnes y penderfyniad anodd i ymddiswyddo o swydd yr oeddwn yn ei charu ar ôl 12 oed. blynyddoedd o wasanaeth ffyddlon.

Rwy’n ddiolchgar iawn bod yr EHRC yn cefnogi fy achos yn awr a gobeithio y bydd fy achos yn helpu pobl eraill a allai fod yn dioddef gwahaniaethu, aflonyddu neu erlid yn eu gweithleoedd’.

Nodiadau i Olygyddion:

• Mae’r Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol yn cefnogi’r hawliad hwn drwy gymorth Adran 28, a fydd yn sicrhau y gall yr Hawlydd gael ei gynrychioli yng ngwrandawiad y Tribiwnlys yn Nhribiwnlys Cyflogaeth Caerlŷr ddydd Llun 2 Hydref 2023.
• Mae Ms Rooney yn cael ei chynrychioli gan Elaine Banton yn Siambrau Bargyfreithwyr 7BR.
• Cynhaliodd Ms Rooney hefyd Adroddiad Iechyd Galwedigaethol tra’n gweithio i Gyngor Dinas Caerlŷr, a ddywedodd fod ganddi straen a phryder yn gysylltiedig â gwaith, a Phasbort Iechyd a Lles ar gyfer perimenopaws.
• Y Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol yw corff cydraddoldeb cenedlaethol Prydain ac mae wedi ennill statws 'A' fel Sefydliad Hawliau Dynol Cenedlaethol (NHRI) gan y Cenhedloedd Unedig.