Ymyrraeth EHRC yn apêl Goruchaf Lys For Women Scotland

“Y mater canolog a godwyd gan yr apêl hon yw sut mae ‘rhyw’, ‘dyn’ a ‘dynes’ yn cael eu diffinio yn Neddf Cydraddoldeb 2010.

“Ar y pwynt hwnnw, ein safbwynt ni yw pan basiodd y Senedd y Ddeddf Cydraddoldeb, ei bod yn bwriadu i’r rhai sydd wedi cael Tystysgrif Cydnabod Rhywedd (GRC) gael eu trin fel eu rhyw ardystiedig. Felly mae menyw draws gyda GRC yn cael ei chydnabod yn gyfreithiol fel menyw o dan y Ddeddf Cydraddoldeb, ac mae dyn traws gyda GRC yn cael ei gydnabod yn gyfreithiol fel dyn.

“Rydym yn edrych ymlaen at ddyfarniad y Goruchaf Lys yn darparu dehongliad awdurdodol o’r gyfraith bresennol yn y maes hwn.”

“Credwn fod yna broblemau pellgyrhaeddol gyda gweithrediad ymarferol y Ddeddf Cydraddoldeb mewn perthynas â’r diffiniad hwn.

“Mae’n creu anghysondebau sylweddol, sy’n amharu ar weithrediad cywir y Ddeddf Cydraddoldeb ac yn peryglu hawliau a buddiannau menywod a phobl sy’n cael eu denu o’r un rhyw. Mae’r anawsterau hyn yn cynnwys yr heriau a wynebir gan y rhai sy’n ceisio cynnal mannau un rhyw, ac o ran hawliau pobl o’r un rhyw sy’n cael eu denu i ffurfio cymdeithasau. Credwn fod eglurder yn bwysig i bawb y mae'r materion hyn yn effeithio arnynt er mwyn deall ac arfer eu hawliau yn iawn.

“Mae’n annhebygol bod y Senedd y DU wedi gwerthfawrogi’r canlyniadau hyn pan basiodd y Ddeddf Cydraddoldeb, ac maen nhw wedi dod yn fwy difrifol gyda newid cymdeithasol ers hynny.

“Fel rheoleiddiwr cydraddoldeb, rydym yn ystyried hon yn sefyllfa gwbl anfoddhaol, y dylai Senedd y DU fynd i’r afael â hi ar fyrder.

“Ym mis Ebrill y llynedd rhoesom gyngor ar egluro’r diffiniad o ‘ryw’, mewn ymateb i gais gan y Gweinidog dros Fenywod a Chydraddoldebau ar y pryd. Ein barn ni yw bod y dadleuon sydd wrth wraidd yr achos hwn unwaith eto yn amlygu pwysigrwydd Senedd y DU i roi ystyriaeth ofalus i ddiwygio Deddf Cydraddoldeb 2010 a’r cydbwysedd hawliau presennol o dan y Ddeddf.”